In de tweede bouwfase in de eerste helft van de 15e eeuw is waarschijnlijk eerst de Kempense bakstenen toren, hoogte ca. 42 meter. Vermoedelijk is de toren al vanaf de bouw eigendom van de burgerlijke gemeente geweest.

In de derde fase van de bouw wordt over de fundamenten van deze kerk een nieuwe kerk, in Kempense gotiek gebouwd. Gewelven met kruisbogen en ramen met spitsbogen. Er wordt begonnen met de bouw van het priesterkoor en de beide dwarsbeuken (transepten). In basilikale stijl.

In de tachtig jarige oorlog had de kerk veel te lijden van de oorlogs handelingen en slecht onderhoud. In het jaar 1640 wordt met het herstel van de kerk begonnen. In deze vierde bouwfase worden de restanten van de oude kerk afgebroken en wordt er een nieuw schip gebouwd. De oorspronkelijke basilikale vorm werd door een pseudo basilikale vorm vervangen. De totale grootte van de kerk wordt 17 x 51 m¹.

25 juni 1648 in bezitneming van de kerk door de Hervormden te Dongen. Een dramatische situatie voor de Rooms-katholieken te Dongen omdat zij in het daaraan voorafgaande jaar de restauratie van hun kerk hadden voltooid. Na overname wordt het hoogkoor afgescheiden, in het kerkschip werd door hen gekerkt.

De kerk wordt geplunderd en beschadigd door de Franse troepen.

Op 24 mei 1685 wordt door Schout en Schepenen besloten een raadskamer met secretarie aan de zuidzijde van de toren te bouwen (ca 37 m²).

Het dorpsbestuur neemt een gedeelte van het kerkschip in gebruik om er de brandspuit te stallen. Daarvoor wordt een uitgang gemaakt tussen de toren en de eerste steunbeer aan de noordkant van het middenschip. Tot 1822 stond de brandspuit in de kerk gestald.

De toren van de kerk wordt ingevolge de additionele artikelen van de staatsregeling voor het Bataafse volk, definitief eigendom van de burgerlijke gemeente.

Afbraak van de torenspits t.b.v. een semafoor voor de Franse bezetter, als schakel in de seinketen Parijs – Amsterdam.

Koninklijk besluit om het kerkgebouw definitief aan de Hervormde Gemeente te laten.

De kerk wordt door Jos th. Cuypers gerestaureerd, waarbij een gedeelte van de toren wordt ingericht voor cachotten, politiebureau en archief.

De kerk wordt opnieuw gerestaureerd, classicistische vormgeving, en er wordt tussen het schip en het koorgedeelte een muur gemetseld. Daarna wordt alleen nog het schip gebruikt voor de kerkdiensten.

Sloop van het gedeelte dat als gemeentehuis in gebruik was.

Plannen van de Hervormde Gemeente tot sloop van de kerk.

Op verzoek van het gemeentebestuur van Dongen maakt de rijksdienst voor de monumentenzorg een plan voor algehele restauratie.

Het kerkgebouw wordt wegens bouwvalligheid verlaten en er wordt, mede doordat er geen predikant meer was, in de pastorie gekerkt.

Op 22 mei stort tijdens een storm het dak van het schip in en de kerk raakt hierna nog verder in verval. De rest van het scheef hangende dak en de vieringtoren worden afgebroken.

Dhr Kalf, directeur van het Rijksbureau voor de Monumentenzorg, schrijft op 26 november 1929 aan de Commissaris van de Koningin in Noord Brabant een brief over het mogelijk herstel van de kerk. Hij schrijft: De wezenlijk waardevolle delen van het gebouw , de toren, het dwarspand en het choor, zullen worden behouden en hersteld en dat het schip, dat alleen als ruïne bewaard blijft, van zeer gering belang is. Door het als ruïne te laten bestaan, blijft het echter den toren binden, en hoe prachtig de werking van zulk een ruïne kan zijn, moge blijken uit de hier bijgaande foto’s van de kerk te Bergen in Noord-Holland. Ik aarzel niet te verklaren, dat ik deze oplossing uit esthetisch oogpunt volkomen verantwoord acht. Uit het mede overgelegde ontwerp voor de restauratie van het choor en transept moge, ten overvloede blijken, dat deze deelen uitwendig volkomen in eere zullen worden hersteld en inwendig een goed geproportioneerde kerkruimte zullen geven.

Het priesterkoor en de dwarsbeuken worden herbouwd. In de zuidelijke dwarsbeuk wordt een kosterswoning gerealiseerd. Het middenschip bleef in ruïneuze staat. De in 1810 afgebroken torenspits wordt herbouwd.

Op 26 juli 1973 wordt de Stichting tot restauratie, behoud en exploitatie van het Nederlands Hervormd kerkgebouw te Dongen opgericht.

Op 13 juni 1975 wordt het kerkgebouw voor één Gulden verkocht aan de Stichting.

Het pannendak van het koor en zijbeuken wordt vervangen door een leien dak en worden er dakgoten en regenwater afvoerpijpen aangebracht. Kosten ƒ 344.743,–

De definitieve restauratie van het koor en de transepten. Kosten ca ƒ 700.000,–. Er wordt een tongewelf met gewelfschotels aangebracht. Deze schotels, het lofwerk van het orgel en het wapen van Dongen op het predikantenbord zijn gemaakt door dhr. W. Riksen te Dongen. Tevens worden de torenspits en het uit 1671 daterende torenuurwerk hersteld. Tijdens de restauratie wordt het graf van de Dongense RK pastoor Diederik Willemszoon (1485-1503) blootgelegd. In de eikenkist bevinden zich vrij goed geconserveerde stoffelijke resten, zoals zijn habijt, kazuivel en leren schoenen.

De statuten van de stichting worden herzien. De naam van de stichting wordt veranderd in “Stichting de Oude Kerk”.

De rechtbank te ’s-Hertogenbosch benoemt op 25 januari 2007 een nieuw stichtingsbestuur. Het nieuwe bestuur maakt plannen om het kerkgebouw multifunctioneel te kunnen gaan gebruiken en de ruïne te conserveren.

De provincie Noord Brabant besluit op 5 december 2008 € 300.000,– subsidie te verlenen voor realisering van de plannen.

Op 9 december 2009 besluit de raad van de gemeente Dongen een bijdrage te verstrekken van € 150.000,–. Op basis van deze beide subsidies besluit het bestuur van de stichting om uitvoering te geven aan haar plannen voor conservering en restauratie van het kerkgebouw. De kosten van de plannen worden geraamd op € 530.000,–

De aftrap voor start van de werkzaamheden wordt op 22 maart 2011 door de Burgemeester van Dongen, mevr. S. Dirven gegeven.

Het bestuur presenteert op 27 mei 2011 haar gebruiksplan voor de Oude Kerk. Zij doet dit door het plan aan de wethouder aan te bieden.

Afronding conservering en restauratie en op 11 mei opening van de Oude Kerk met een concert in de ruïne.

Wat is er gebeurd

• De restauratie van 1986 is afgemaakt. Diverse werkzaamheden aan het koor en transepten zoals:
  • Herstel voegwerk, muurlood en natuursteen.
  • Herstel glas in lood
  • Bestrijding houtaantasters
  • Afwerking topgevels (ezelsruggen)
  • Aanbrengen goot en leien aan ruïne zijde.
  • Aanbrengen veiligheidsmaatregelen.
• De ruïne is geconserveerd.
• Muren zijn opgemetseld en afgedekt met een prefab betonelement.
• Muren zijn schoongemaakt.
• Er is bestrating aangebracht.
• Er zijn voorzieningen gemaakt t.b.v. gebruik (elektra, riolering).
• Het gebouw gaat een multifunctionele functie krijgen passend bij het gebouw.
• Er is een inbouw gemaakt bestaande uit een toegang naar de ruïne, toiletgroep, trap naar de verdieping, een pantry in de consistoriekamer, het geheel is voorzien van vloerverwarming.